ERTELEME DÖNGÜSÜNDEN ÇIKMAK İÇİN ETKİNLİK ÖNERİLERİ 1

Erteleme, aslında hepimizin gizli mesleği. Kimimiz “yarın başlarım” diplomasına, kimimiz “beş dakika daha” uzmanlığına sahibiz. İlginçtir ki işlerimizi sürekli geleceğe postalarken, hayatın posta kutusunda fazla beklemeyi sevmediğini unutuyoruz.

Aşağıdaki etkinlikleri uygulayarak bu döngüye son verebiliriz:

Etkinlik 1: “Yarın” Kelimesinin Peşinde

Bu etkinlik, sizi ertelemeye iten anlık bahanelerle asıl korkularınız arasındaki farkı görmenizi sağlayacak. Önümüzdeki üç gün boyunca, “yarın başlarım” dediğiniz her anı bir kenara not edin. Bu notları alırken kendinizi yargılamayın, sadece gözlemci olun. Bir defter alın ve her erteleme anında şu soruları yanıtlayın:

• Saat ve Yer: Bu kararı verdiğiniz tam zaman ve mekân (Ör: Pazartesi, 14:30, ofis).

• Ertelediğim İş: Net bir şekilde neyi ertelediğinizi yazın (Ör: Sunum dosyasını düzenlemek).

• Zihnimden Geçen Bahane: O an kendinize söylediğiniz mantıklı gerekçe (Ör: Çok yorgunum, şu an odaklanamam).

• Gerçek Sebep Ne Olabilir?: İşin derinine inin. Bu ertelemenin altında yatan asıl duygu ne? (Ör: Sunumun beğenilmemesi veya patronumdan gelecek eleştiri korkusu). Üç günün sonunda notlarınıza baktığınızda, sizi ertelemeye iten kalıpların ve korkuların bir haritasını çıkarmış olacaksınız.

Etkinlik 2: Kimlik Aynası

Ertelediğiniz her şey, aslında olmak istediğiniz kişiyle aranızdaki mesafeyi gösterir. Bu etkinlik, bu mesafeyi somutlaştırmak için bir ayna görevi görecek. Bir defter sayfası açın ve iki sütun oluşturun:

• 1. Sütun: Ertelediğim İşler (Ör: Yeni bir dil öğrenmek, spor yapmak, bir hobiye başlamak).

• 2. Sütun: Bu İşleri Yaptığımda Kim Olurdum? (Ör: Özgüvenli bir gezgin, sağlıklı ve enerjik bir birey, yaratıcı bir sanatçı). Bu liste, erteleme alışkanlığınızın sadece bir işi bitirmemekle ilgili olmadığını, aynı zamanda olmak istediğiniz kişi olmaktan sizi alıkoyduğunu fark etmenizi sağlayacak.

Etkinlik 3: Zorunluluk Dedektifi

Motivasyonumuzun içsel mi yoksa dışsal mı olduğunu anlamak, erteleme döngüsünü kırmak için çok önemlidir. Yapılacaklar listenizdeki her maddeye bakın ve kendinize şunu sorun: “Bu işi kimin için yapıyorum?”

• Görev: (Ör: E-postaları cevaplamak).

• Asıl Kaynak: (Ör: Patronumun beklentisi, kendime verdiğim bir söz).

• Neden Önemli?: Bu işin size ne kattığını düşünün. Eğer içten gelen bir motivasyon yoksa, kendinize nasıl bir anlam katabileceğinizi sorgulayın.

Eğer listeniz dışsal beklentilerle doluysa hayatınızın direksiyonunun başkasının elinde olduğunu göreceksiniz.

Etkinlik 4: Son Dakika Adrenalini Analizi

Her şeyi son dakikaya bırakma alışkanlığı bizde bir “doping” etkisi oluşturur. Ancak bu dopingin bedeli ağırdır. Son dakika yetiştiğiniz bir işi düşünün. O an hissettiğiniz stresi, panik halini ve yorgunluğu bir kenara yazın. Sonra da kendinize şu soruları sorun:

• Daha önce başlasaydım bu işin kalitesi nasıl olurdu?

• Bu süreçte harcadığım zihinsel ve fiziksel enerjinin bana maliyeti ne oldu?

• Bu stresi daha keyifli ve verimli bir sürece dönüştürebilir miydim?

Bu analiz, son dakika dopinginin getirdiği anlık hazzın, uzun vadede size neye mal olduğunu görmenizi sağlayacak.

Bu bölümde, ertelemenin tembellik veya karakter zayıflığı olmadığını, tam aksine çok insani bir savunma mekanizması olduğunu konuştuk. Eğer bu sorular sizi rahatsız ettiyse, hislerinizi yüzeye çıkardıysa, tebrikler. Doğru yoldasınız. Çünkü iyileşme ancak acı veren gerçeklerle yüzleşmekle başlar. 

 OYA DOĞAN

Bu yazı, yazarın “Yarın Başlarım Sendromu” adlı kitabından alınmıştır.